اخرا یک نوع رنگدانه طبیعی در خاک است که از ترکیب اکسید آهن با مقادیر مختلفی از رس و ماسه به وجود می آید. انواع پودر اخرا، مجموعه ای از رنگدانه ها هستند که حاوی طیفی از رنگ های زرد، نارنجی تیره یا قهوه ای بوده و ماده اصلی تمام این رنگدانه ها، اکسید یا هیدروکسید آهن است. پودر اخرا از فرمول شیمیایی Fe2O3 برخوردار بوده و در آب نامحلول و از لحاظ حرارتی بسیار پایدار محسوب می شود. قیمت خرید و فروش سنگ و پودر اخرا بسیار مناسب بوده و به همین علت در ساخت اجزای سبک در انواع صنایع استفاده می شود. پودر اخرا در رنگ ها و ترکیبات مختلف به صورت طبیعی در پوسته زمین و خاک در طبیعت یافت و به راحتی استخراج می شود و سپس در انواع بسته بندی ها در بازار به خریداران ارائه خواهد شد.
رنگ اخرای طبیعی و مصنوعی
رنگ های اخرا به دو صورت طبیعی و مصنوعی در بازار عرضه می شوند. شکل مصنوعی رنگ اخرا در انواع آزمایشگاه ها سنتز می شود، اما شکل طبیعی آن پس از استخراج از معادن، پردازش و فرآوری خواهند شد. به دلیل آن که انواع پودر اخرا در مقایسه با رنگدانه های شیمیایی از قیمت کمتری برخوردار بوده و دوستدار محیط زیست هستند، محبوبیت بسیاری در میان بسیاری از افراد دارند.
مزایای استفاده از انواع پودر اخرا
از مزایای مختلف انواع پودر اخرا می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- رنگ های معدنی اخرا، یک رنگدانه با ثبات بسیار بالا محسوب می شوند که رنگ های پایدار و زنده ای را ایجاد می کنند. از آن جایی که پودر اخرا می تواند با رنگ های روغنی و الکل ها و رزین ها ترکیب شود، در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارد.
- این رنگ معدنی در غلظت های گوناگون جهت استفاده در انواع رنگ جوهری، خمیری و گواش مفید خواهد بود. هر اندازه رنگدانه های پودر اخرا قدرت رنگ دهی بالاتری را داشته باشند، نشان دهنده مرغوبیت بیشتر این محصول است.
- پودر اخرا یک ماده ای غیر سمی و کاملا طبیعی بوده و به همین دلیل استفاده از آن جهت تولید محصولاتی که به وسیله انسان استفاده می شوند و حتی در مواقعی در مصارف خوراکی، مشکلی را برای سلامتی انسان به وجود نمی آورد.
- ترکیب معدنی پودر اخرا با داشتن خواصی نظیر قدرت پوشانندگی بسیار بالا و خاصیت درخشندگی در صنایعی مانند صنعت چوب استفاده می شود. چرا که استحکام و درخشندگی مناسب این ترکیب، ظاهر زیبایی را در انواع چوب ایجاد خواهد کرد.
- انواع ترکیب پودر اخرا، برای آماده شدن جهت مصارف گوناگون در حلال های مختلف حل می شود. شما حتی می توانید این ترکیب را در آب حل کرده و به این وسیله طیفی از رنگ ها را به وجود آورید.
انواع مختلف رنگ اخرا
در حقیقت می توان گفت که اخرا، از جمله رنگدانه های طبیعی و پرکاربرد محسوب می شود که شامل انواع اخرای زرد، ارغوانی، قرمز و… خواهد بود. لازم به ذکر است که تمامی ترکیبات ذکر شده، ویژگی های مشترکی نیز با هم دارند. در این بخش به معرفی انواع پودر اخرا از لحاظ رنگ خواهیم پرداخت:
1. اخرا زرد yellow ochre
یکی از ترکیبات مهم و اصلی در بیشتر مواد معدنی لیمونیت نام دارد. لیمونیت در واقع نوعی اکسید یا هیدروکسید آهن محسوب می شود که فرمول آن FeO(OH).nh2O است. این ماده با نام اخرای زرد یا اخرای طلایی نیز شناخته می شود.
2. اخرای قرمز red ochre
اخرای قرمز، نوعی ترکیبی معدنی با فرمول Fe2O3 به شمار می آید که این ترکیب رنگ قرمز خودش را از نوعی اکسید آهن با نام هماتیت می گیرد.
3. اخرا ارغوانی purple ochre
اخرای ارغوانی، در واقع یک محصول خاص نسبت به اخرای قرمز است که هر چند این دو، ترکیب شیمیایی مشابهی با هم دارند، اما رنگ های آن ها کاملا فرق می کند. دلیل تفاوت رنگ اخرای ارغوانی با اخرای قرمز در ترکیب و فرمول معدنی یا شیمیایی آن ها نبوده و این تفاوت در اندازه ذرات تشکیل دهنده آن ها است. در حقیقت این تغییر در رنگ به علت تفاوت در میزان انکسار نور به وسیله هر کدام از آن ها به وجود می آید.
4. اخرای قهوه ای brown ochre
اخرای قهوه ای مشابه ترکیبات بالا، نوعی اکسید آهن محسوب شده و با فرمول FeO(OH) شناخته می شود.
5. انواع دیگر اخرا ochre
انواع دیگر پودر اخرا وجود دارند که به رنگ های قهوه ای متمایل به زرد تیره و یا کاملا تیره هستند. این پودر ها، در ترکیب هر دو نوع این پودر ها، لیمونیت و اکسید منگنز وجود دارد. وجود مقدار اندکی اکسید منگنز موجب خواهد شد که اخرای قهوه ای مایل به زرد، رنگ تیره تری نسبت به نوع معمولی داشته باشد. همچنین چنانچه درصد منگنز موجود در ترکیب بیشتر شود، پودر اخرایی با رنگ قهوه ای تیره ای خواهیم داشت.
کاربرد های مختلف پودر رنگ اخرا
به صورت کلی انواع پودر اخرا دارای ویژگی های مختلفی است و به همین علت در صنایع گوناگونی نظیر مقاومت در مقابل حرارت، مقاومت در برابر UV و همچنین ثبات رنگ، کاربرد بسیاری دارد. پودر اخرا در صنایع الکترونیک، کاغذ سازی، رنگ سازی، شیشه سازی، آرایشی و مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به برخی از انواع کاربرد های پودر رنگ اخرا در زمینه صنعت اشاره می شود:
· صنعت پلاستیک
پودر رنگ اخرا در واقع یک ماده رنگی جهت تولید انواع محصولات پلاستیکی نظیر وسایل آشپزخانه، انواع بطری های آب، لوازم شیرینی پزی و همچنین در بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود.
· صنعت فلزات
از کاربرد های دیگر این پودر، استفاده در صنایعی مانند تولید تجهیزات صنعتی، قطعات خودرو و لوازم خانگی فلزی خواهد بود.
· صنعت چوب
کاربرد پودر اخرا در صنعت چوب مربوط به رنگرزی مبلمان، کابینت، پنجره ها و درب های چوبی است.
· صنعت پوشاک
پودر اخرا به عنوان ماده ای رنگی در زمینه تولید پوشاک و انواع لباس های ورزشی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
· صنعت آرایشی
در صنعت آرایشی، پودر اخرا در تولید محصولاتی مانند انواع لوازم آرایشی چشم و صورت، ناخن، رژ لب و… پرکاربرد محسوب می شود.
· صنعت چاپ
رنگ اخرا به عنوان یک ماده رنگی در صنعت چاپ روی مقوا، کاغذ، لیبل ها و بسته بندی محصولات به کار می رود.
منبع:
